FDA لوازم آرایشی را اینگونه تعریف می‌کند: “محصولاتی که برای مالش، ریختن، پاشیدن، یا اسپری کردن، وارد بدن یا به نحوی دیگر برای پاکسازی، زیبایی، ترویج جذابیت یا تغییر ظاهر بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند”.
این تعریف شامل محصولاتی مانند مرطوب‌کننده‌های پوست، عطرها، رژ لب‌ها، لاک‌های ناخن، فرمولاسیون آرایش چشم و صورت، شامپوها، فر کننده‌های دائمی، رنگ مو، خمیر دندان و دئودورانت‌ها می‌باشد. انواع لیپیدهایی که معمولاً در لوازم آرایشی استفاده می‌شوند شامل TAG، امولسیفایرها، واکس‌ها، سرامیدها و لیپیدهای ساختار یافته است.
کاربرد لیپیدها در لوازم آرایشی
طیف وسیعی از روغن‌ها و چربی‌های گیاهی و حیوانی در حال حاضر به عنوان پایه‌های خنثی و مواد فعال زیستی در بسیاری از کاربردهای آرایشی استفاده می‌شود. کاربردهای معمول لیپیدها در لوازم آرایشی عبارتند از:
- نرم‌کننده‌ها برای کمک به قابلیت پخش محصول، کمک به ثابت نگه داشتن محصول و بهبود روغن‌کاری پوست.
- مرطوب‌کننده‌ها و رطوبت‌رسان‌ها برای کمک به جذب و حفظ آب به سطح پوست، به اطمینان از هیدراتاسیون سالم پوست کمک می‌کند.
- سورفکتانت‌ها برای کاهش کشش سطحی بین سطح پوست و محصول، به منظور عملکرد بهتر لوازم آرایشی و امولسیفایرها برای حفظ ترکیب آب و روغن در یک محصول.
- بافت‌سازها برای ایجاد یکپارچگی به محصولات ژل مانند برای گسترش آسانتر و احساس ثبات.
- حامل‌های عطر.
- حامل‌های نگهدارنده برای جلوگیری از اکسیداسیون و رشد باکتری‌ها.
- حامل‌های رنگ.
نمونه‌های خاصی از لیپیدهای مورد استفاده در لوازم آرایشی در جدول زیر ذکر شده است. مخلوطی از روغن های غنی از اولئیک اسید، لینولئیک اسید و پالمیتیک اسید مانند روغن زیتون و نخل، روغن گل گاو زبان و روغن نارگیل نیز به طور گسترده‌ای در لوازم آرایشی استفاده می‌شود.
لیپیدهای رایج مورد استفاده در لوازم آرایشی
| خواص و کاربردها | توضیحات شیمیایی | نام محصول |
| نرم‌کننده، مرطوب‌کننده، محصولات مراقبت از بدن و مراقبت از مو | روغن تری آسیل گلیسرول مایع | روغن زیتون |
| نرم کننده، مرطوب کننده و محصولات مراقبت از پوست و بدن | تری آسیل گلیسرول‌های مایع | روغن های گیاهی |
| محصولات نرم کننده، مرطوب کننده، چسبنده و مراقبت از پوست | تری آسیل گلیسرول جامد | روغن نباتی هیدروژنه |
| نرم کننده و مراقبت از پوست و بدن | تری آسیل گلیسرول جامد | کره کاکائو |
| نرم کننده، جذب نور UV و مراقبت از پوست و بدن | تری آسیل گلیسرول جامد | شی باتر |
| نرم کننده، آب شدن سریع روی پوست و مراقبت از پوست، بدن و مو |
تری آسیل گلیسرول نیمه جامد
|
|
| نرم کننده، مراقبت از پوست و بدن | جامد تری آسیل گلیسرول | روغن نخل |
| قابل پخش در آب، حالت دهنده و مرطوب کننده پوست و مراقبت از پوست، بدن و مو | مونو و دی آسیل گلیسرول اتوکسیله |
آسیل گلیسرول‌های روغنی
|
| نفوذ سریع پوست، نرم کننده، حلال ضد آفتاب و مراقبت از پوست، بدن و مو | تری آسیل گلیسرول کاپریلیک و کاپریک |
تری آسیل گلیسرول با زنجیره متوسط
|
| امولسیفایر غیر یونی، امولسیون w/o | استرهای پلی گلیسرول | دیمرهای پلی گلیسریل |
| امولسیفایرهای یونی، امولسیون‌های O/W | استئاروئیل لاکتیلات سدیم | سدیم استئارویل لاکتیلات |
| امولسیفایرهای یونی، امولسیون‌های O/W | استرهای اسید سیتریک روغن‌های گیاهی | آسیل گلیسرول سیترات |
| مرطوب‌کننده، باکتریواستاتیک، پخش‌کننده رنگدانه و مراقبت از پوست و بدن | گلیسریدهای کاپریلیک و اسید کاپریک | مونو دی گلیسرید با زنجیره متوسط |
| درمان پوست و لایه برداری | اسیدهای چرب آلفا و بتا هیدروکسی | اسیدهای چرب هیدروکسی |
درک لایه های مختلف و ترکیب پوست در طراحی محصولات آرایشی بسیار مهم است. همانطور که می‌دانید، پوست از سه لایه اصلی تشکیل شده است، درم، اپیدرم و هیپودرم. هر کدام چندین عملکرد محافظتی دارند و پیوسته پویا هستند.
همچنین می‌دانید که کراتینوسیت‌های اپیدرمی هنگام حرکت به سمت بالا متمایز می‌شوند و در نهایت تبدیل به قرنیه می‌شوند. درک خواص قرنیه های غنی از پروتئین در یک ماتریکس غنی از لیپید (شامل گونه‌های سرامید، کلسترول و اسیدهای چرب آزاد) در لایه شاخی و چربی‌های سطح اپیدرم (مخلوط تری گلیسیرید، استرهای موم، اسکوالان، اسیدهای چرب و کلسترول) در طراحی بسیاری از محصولات آرایشی برای پوست نقش کلیدی دارد.
همچنین ذکر ویژگی‌های منحصر به فرد برخی از اسیدهای چرب موجود در پوست مانند اسید ساپنیک، اسید چرب غالب سبوم، یک اسید چرب غیر اشباع 16 کربنی و یک اسید چرب امگا 6 بسیار مهم است.این اسید چرب از این نظر استثنایی است که توسط هیچ اندام دیگری از بدن انسان تولید نمی‌شود بلکه تنها در غدد چربی پوست تولید می‌شود.
عملکرد لیپیدها در “مواد آرایشی”
حامل سیستم‌های انتقال پوست
لیپیدها علاوه بر کاربردهای رایج در لوازم آرایشی برای پاکسازی و ظاهر طبیعی بدن و پوست، اکنون به طور گسترده به عنوان وسیله نقلیه یا حامل برای سیستم‌های انتقال پوست برای ترکیبات زیست فعال مورد استفاده قرار می‌گیرند. در برخی موارد تخصصی، مرز بین کاربردهای معمولی و استفاده از فعال‌های زیستی و زیست فعال‌های محلول در چربی در کاربردهای آرایشی و بهداشتی یا دارویی مبهم شده است، از این رو حوزه «مواد آرایشی» به بازار و زمینه‌های تحقیقاتی معرفی شده است.
بهبود خشکی پوست
همانطور که قبلا ذکر شد، فراوان ترین لیپیدها در فضای بین سلولی لایه شاخی، سرامیدها، کلسترول و اسیدهای چرب هستند. گزارش شده است که سرامیدها و کلسترول باعث انعطاف‌پذیری و افزایش تحرک زنجیره لیپیدها در حالت ژل و کریستالی می‌شوند.
سرامیدها برای سلامت پوست مهم هستند، با تعداد زیادی از گونه‌ها مانند سرامیدهای امگا هیدروکسیله شده با اسید لینولئیک استر از 6-هیدروکسی-اسفنگوزین و امگا 3 با زنجیره بلند. گزارش شده است که این‌ها تولید پوستی اعضای خانواده سرامیدهای حاوی اسیدهای چرب غیر هیدروکسی و بازهای اسفنگوزین یا دی هیدروسفینگوزین را افزایش می‌دهند.
همچنین خشکی پوست به دلیل اختلالات در بیولوژی لایه شاخی از جمله تغییرات در پوشش شکننده قرنیه و سطوح پوششی سفت قرنیه است. سرامیدهای ناکافی در لایه‌های پوست نیز باعث پوست آسیب دیده یا خشک می‌شود.
به طور خاص‌تر، پوست خشک با اسفنگوزین پایین حاوی سرامید و سرامید-1-لینولئات است. همچنین، گزارش شده است که تغییرات در پوشش قرنیه مربوط به کاهش سطح فعالیت آنزیمی است که به طور معمول پروتئین‌های پوشش قرنیه را به هم متصل می‌کند و لیپیدها را به پوشش قرنیه متصل می‌کند. کمبود کورنئودزمولیز نیز با پوسته پوسته شدن پوست مرتبط است.
تقویت و تعدیل عملکرد سد پوستی
یک حوزه بسیار فعال بازاریابی و تحقیقات محصولات آرایشی با اثرات ضد پیری و تقویت‌کننده پوست هستند. افزایش سن با از دست دادن کلاژن پوست، کاهش تولید چربی پوست، خشکی پوست، از بین رفتن بافت و لکه های پیری همراه است. افزایش سن باعث نازک شدن پوست می شود و نتیجه نهایی ایجاد چین و چروک است.
تحقیقات زیادی در مورد پیری پوست بر روی سه جزء ساختاری اولیه درم متمرکز شده است: کلاژن، الاستین و گلیکوزامینوگلیکان.
محصولات ضد پیری می‌توانند از “کرم های ضد چروک” تا عوامل پرکننده مختلف متفاوت باشند. همچنین اعتقاد بر این است که واکنش‌های اکسیداتیو اثرات بسیار مخربی بر روی پوست دارند و باعث پیری زودرس می‌شوند. برخی از ترکیبات آرایشی از آنتی‌اکسیدان‌ها نیز به طور فعال تجاری می‌شوند. گزارش شده است که این محصولات دارای نفوذ سریع پوست، پایداری اکسیداتیو بالا و حل شدن هستند.
تکنیک‌های دیگر برای تقویت و تعدیل عملکرد سد پوستی شامل استفاده از تقویت‌کننده‌های بیوسنتز لیپید است که فعالیت آنزیم مسئول بیوسنتز کلسترول و اسیدهای چرب را افزایش می‌دهد. همانطور که قبلاً پیشنهاد شد، نشان داده شده است که پوست پیر دارای محتوای کاهش یافته برخی از گونه‌های لیپید، کاهش سنتز کلسترول در سد دینامیک و بیوسنتز کمتر سرامیدها و اسیدهای چرب است.
ترکیبات چربی مختلف از جمله کلسترول برای کمک به بازیابی سد پوستی استفاده شده است. سایر جایگزین‌های گزارش شده برای افزایش سنتز سرامید و بهبود عملکرد سد عبارتند از آلفا هیدروکسی اسیدها به عنوان محرک‌های بیوسنتز لیپید.
همچنین گزارش شده است که اسید لاکتیک باعث افزایش بیوسنتز سرامید و در نتیجه بهبود عملکرد سد می شود. احتمالاً اسید لاکتیک با عمل به عنوان یک پیش ساز لیپیدی عمومی به این امر دست می‌یابد.
رطوبت‌رسانی به لایه شاخی پوست
گلیسرول یک مرطوب‌کننده پرکاربرد در لوازم آرایشی است و تحقیقات قابل توجهی در مورد تأثیر آن بر عملکرد لایه شاخی صورت گرفته است. گلیسیرین به عنوان یک عامل مؤثر در تشکیل کریستال‌های لیپید در شرایط رطوبت کم شناسایی شد.
لایه‌برداری پوست
استفاده از اسیدهای آلفا و بتا هیدروکسی برای لایه برداری پوست در حال حاضر به خوبی تثبیت شده و به طور گسترده انجام می‌شود. گزارش شده است که انواع لیپوفیل جدید اسید سالیسیلیک با اثر بر کل ساختار کورنئودزموزوم‌ها بر کورنئودزمولیز تأثیر می‌گذارد.
ترمیم‌کنندگی پوست
برخی از محصولات با منشاء حیوانی مانند لانولین (روغن پشم)، اسکوالان و کلاژن به دلیل خاصیت ترمیم‌کنندگی پوست مورد توجه قرار گرفته اند. گزارش شده است که لانولین دارای محتوای نسبتاً بالایی از سرامیدها است.
همانطور که قبلاً اشاره شد، سرامیدها اجزای اصلی لیپیدهای بین سلولی در لایه شاخی هستند و نقش اساسی در حفظ و ساختار سد لیپیدی دارند. نشان داده شده است که آن‌ها در برابر آسیب‌های خارجی و از دست دادن آب از طریق پوست محافظت می‌کنند.
