کاربرد آمونیوم کلراید (نشادر) (NH4Cl) که به آن نمک آمونیوم، نمک آمونیاک و کلرید هیدروژن نیز میگویند.
کریستال مکعب بیرنگ یا کریستال سفید است. دارای مزه شور، خنک و کمی تلخ است. محلول در آمونیاک مایع، میزان انحلال پایین در الکل، نامحلول در استون و اتر است. دارای چگالی نسبی 1.527 و نقطه جوش 520 درجه سانتیگراد است. محلول آبی آمونیوم کلراید قلیایی است که اسیدیته آن به هنگام گرمشدن افزایش مییابد.
کاربرد آمونیوم کلراید:
میتواند به عنوان مواد مغذی مخمر و تنظیمکننده خمیر مورد استفاده قرار گیرد، که عمدتاً در نان، بیسکویت و… مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربردهای اصلی آن به عنوان تأمین نیتروژن در کودها و همچنین به عنوان الکترولیت در سلولهای خشک است.
همچنین به عنوان ماده تشکیلدهنده جریانهای گالوانیزه، و لحیمکاری به کار میرود تا پوششهای اکسید را از فلزات خارج کرده و از این طریق چسبندگی لحیمکاریها را بهبود بخشد.
این ماده به دلیل اثربخشی آن به عنوان داروی ترشحکننده، جزء بسیاری از داروهای سرد و داروهای اختصاصی سرماخوردگی است.
از آمونیوم کلراید در داروهای دامپزشکی برای جلوگیری از سنگ ادرار در بزها، گاوها و گوسفندان استفاده میشود.
آمونیوم کلراید به عنوان یک داروی ادرارآور برای مبتلایان به ادم یا بیماری Läennex استفاده میشود.
این نمک نباید هرگز به عنوان درمان متابولیک آلکالوز استفاده شود زیرا این امر میتواند باعث عدم کنترل در عملکرد کلیه شود.
سنتز:
آمونیوم کلراید تصعید شده را میتوان در حفرههای موجود در زمین نزدیک به آتشفشانها یافت.
نمک را میتوان بطور مستقیم از آمونیاک و هیدروکلریک اسید بهصورت صنعتی تولید کرد، اما این اغلب از نظر اقتصادی مطلوبترین روش نیست.
آمونیوم کلراید به عنوان یک محصول فرعی در فرآیندهای مختلف شیمیایی، به ویژه از فرآیند Solvay برای تولید کربنات سدیم از کلرید سدیم، آمونیاک، دیاکسید کربن و آب به دست میآید.
آمونیوم کلراید به عنوان یک محصول فرعی در فرآیند آمونیاک سودا برای ساخت کربنات سدیم تولید میشود.
همچنین با واکنش محلول های سولفات آمونیوم و کلرید سدیم تولید میشود.
هنگاهی که آمونیوم کلراید با آهک خرد شده (کربنات کلسیم) مخلوط شود، گاز آمونیاک تولید میشود.
احتیاط:
در صورت مصرف بدون تجویز پزشک میتواند عوارض جانبی مانند سردرد، بی حالی، سوزش معده، استفراغ، اسهال، بی اشتهایی را داشته باشد.
سیدی