سورفکتانت چیست؟
سورفکتانتها متنوع‌ترین محصولات در صنعت شیمیایی هستند و ترکیباتی هستند که باعث کاهش کشش سطحی بین دو مایع، بین یک گاز و یک مایع یا بین یک مایع و یک جامد می‌شوند. اصطلاح سورفکتانـت از کلمه عامل فعال سطحی آمده است.آنها مولکول‌هایی آمفیفیلیک (ترکیباتی هستند که دارای دو سر آب‌دوست و آب‌گریز می باشند) هستند و بنابراین در سطح بین هوا و آب جذب می‌شوند. در این حالت، آنها خود را طوری تراز میکنند که قسمت آب‌گریز در هوا و قسمت آب‌دوست در آب باشد. این امر باعث کاهش کشش سطحی می‌شود.
کاربرد سورفکتانت ها
سورفکتانـت‌ها ممکن است به عنوان:
- مواد شوینده
- مواد مرطوب‌کننده
- امولسیفایرها
- مواد کف‌کننده
- پخش‌کننده‌ها
عمل کنند. همانطور که گفته شد، سورفکتانـت‌ها مولکولهای آمفیفیلیکی هستند که دارای قسمت‌های آب‌گریز و آب‌دوست هستند. دم آب‌گریز یک هیدروکربن، فلوئوروکربن یا سیلوکسان است.
سورفکتانت های غیر یونی
سورفکتانت های غیر یونی خنثی هستند، هیچ‌گونه بار در انتهای آب دوست ندارند. سورفکتانت های غیر یونی در امولسیون روغن‌ها بسیار خوب عمل میکنند و در حذف خاک‌های آلی بهتر از سورفاکتانت های آنیونی هستند. این دو غالباً برای ایجاد پاک‌کننده‌های چند منظوره استفاده می‌شوند که نه تنها می‌توانند ذرات خاک را بلند کرده و معلق کنند ، بلکه خاک‌های روغنی را امولسیون میکنند.
سورفکتانت های غیر یونی خاص می توانند غیر کف‌کننده یا کم کف کنند. این باعث می‌شود آنها به عنوان عنصری در شوینده‌های کم کف‌کننده انتخاب خوبی شوند.پلی اکسی اتیلن دارای زنجیره بلند و توزیع وزن مولکولی یکنواخت است. گروه لیپوفیلیک دارای زنجیره بلند و همچنین دارای زنجیره شاخه‌ای است. وجود کوپلیمر پلی اکسی اتیلن پلی اکسی پروپیلن هر دو تأثیر بسزایی در کف شدن سورفاکتانت های غیر یونی دارد.
اهمیت سورفکتانت طبیعی
روند رو به افزایش در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی، استفاده از عصاره‌های گیاهی طبیعی یا ترکیبات مشتق شده از گیاهان، به عنوان جایگزینی برای کاربرد مواد شیمیایی است. گیاهان توانایی ترکیب طیفی تقریباً بی‌حد و حصر از مواد را دارند.تقریباً 250،000-500،000 گونه گیاه در زمین وجود دارد. درصد نسبتاً کمی (1 تا 10 درصد) از این مواد به عنوان غذا توسط انسان و گونه‌های جانوری مصرف می‌شود. ممکن است تعداد بیشتری برای اهداف دارویی مورد استفاده قرار گیرد.برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سورفکتانت طبیعی کلیک کنید
کاربرد سورفکتانت در مواد شوینده چیست؟
مواد شوینده معمولاً ترکیبات شیمیایی با قدرت پاک‌کنندگی صابون هستند اما در آب سخت محلول هستند. آنها بیشتر برای نظافت خانگی و لباسشویی و ظروف شویی صنعتی استفاده می‌شوند.سورفکتانتها از جمله ضروری‌ترین و مهم‌ترین مواد تشکیل‌دهنده در شوینده‌های لباسشویی، مواد شوینده ظرفشویی، محصولات پاک‌کننده، لوازم آرایشی و بهداشتی مو و محصولات مراقبت شخصی هستند که کاربردهای اصلی این ترکیبات را نشان می‌دهند. برای دریافت مشاوره در زمینه سورفکتانت در مواد شوینده و تولید محصولات وابسته با کارشناسان ما تماس بگیرید
انواع سورفکتانت در صنایع غذایی
سورفکتانت در صنایع غذایی ، سورفکتانتها یک دسته بسیار بزرگ هستند که شامل چندین نوع خاص هستند که بسیاری از آنها به طور طبیعی مشتق شده‌اند. به عنوان مثال، لسیتین به طور طبیعی در بافت‌های گیاهی و جانوری، از جمله تخم مرغ وجود دارد و به طور گسترده‌ای به عنوان یکی از رایج‌ترین امولسیفایرها در نظر گرفته می‌شود. به طور مشابه، اسیدهای چرب و انواع خاصی از کلسترول سورفکتانت مؤثر هستند.
طبقه بندی سورفکتانت ها
سورفکتانـت‌ها معمولاً بر اساس سر قطبی (آب‌دوست) طبقه‌بندی می‌شوند زیرا دم‌های آب‌گریز اغلب شبیه هم هستند. اگر گروه سر هیچ‌گونه باری نداشته باشد، سورفکتانت غیریونی نامیده می‌شود. اگر گروه سر دارای بار منفی یا مثبت باشد، به ترتیب آنیونی یا کاتیونی نامیده می‌شود. اگر شامل هر دو گروه مثبت و منفی باشد، به آن سورفکتانت، زویتریون گفته می‌شود.
پرکاربردترین‌ها در صنعت
سورفکتانـت‌های آنیونی و غیریونی تقریباً پر کاربردترین انواع سورفکتانـت‌ها در صنعت هستند. سورفکتانـت آنیونی به ویژه در مواد پاک‌کننده مانند مواد شوینده لباس و شامپوها استفاده می‌شوند.از طرف دیگر سورفکتانـت‌های غیریونی اغلب به عنوان مواد مرطوب‌کننده و در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.هر دو سورفکتانت‌های کاتیونی و زویتریونی(آمفوتریک) بیشتر برای کاربردهای خاص هستند زیرا از نظر اقتصادی گران‌تر هستند.
| نوع سورفکتانت | مثال | کاربرد |
| آنیونی | آلکیل سولفات‌ها- صابون‌ها- تگزاپون– گلوکونات‌ها- سولفونات‌ها | مورد استفاده در 50% محصولات صنعتی- شوینده‌های لباس- مایع ظرفشویی- شامپوها |
| کاتیونی | نمک‌های آمونیوم چهارتایی | معمولاً همراه با سورفکتانت های غیریونی استفاده می‌شوند- نرم‌کننده‌های لباس- افزودنی‌های ضداستاتیک |
| غیریونی | پلی‌اکسی‌اتیلن (توئین‌ها) – اسپن‌ها- ترجیتول- اتوکسیلات‌ها- آلکوکسیلات‌ها- کوکامیدها | مورد استفاده در 45% محصولات صنعتی- مواد مرطوب‌کننده- مواد غذایی |
| زویتریونی (آمفوتریک) | آمفواستات‌ها- بتائین‌ها- آمینواکسیدها | به دلیل گران بودن در موارد خاص مثل محصولات آرایشی استفاده می‌شوند |
سورفکتانت ها یکی از بیشترین محصولات شیمیایی هستند که روزانه در مقادیر زیادی مصرف می‌شوند.با توجه به گرایش به حفاظت بیشتر از محیط زیست، نیاز مبرم به سورفکتانـت‌های با کارایی بالا وجود دارد که تجزیه‌پذیر و زیست سازگار هستند. سورفکتانـت‌های زیست سازگار جدیدی که از اسیدهای آمینه تولید شده‌اند، توسعه یافته‌اند.
در میان آنها، سورفکتانـت‌های مشتق شده از آرژنین یک کلاس جدید را تشکیل می‌دهند که به دلیل خصوصیات چند منظوره می‌توانند به عنوان جایگزینی برای سورفکتانـت‌های کاتیونی معمولی در نظر گرفته شوند.تجدیدپذیر بودن مواد اولیه مورد استفاده در سنتز آنها باعث می‌شود که آنها را سورفکتانـت‌های سبز بنامند.
کاربرد سورفکتانت‌های آرژنین
نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که سورفکتانت‌های آرژنین به عنوان نگه‌دارنده‌های نرمی در فرمولاسیون‌های آرایشی، غذایی و دارویی و همچنین ابزاری برای تحقیقات بنیادی هستند.
گلیسیریدهای مورد استفاده در ساخت سورفکتانتها حاوی اسیدهای کربوکسیلیک اشباع‌شده و اشباع‌نشده هستند که دارای تعداد یکنواخت اتم کربن (در محدوده 12-20) هستند، به عنوان مثال اسید اکتادکانوئیک (اسید استئاریک).
سورفکتانت های مصنوعی
سورفکتانت های مصنوعی یک مزیت بسیار مهم نسبت به صابون‌ها دارند. از آنجا که صابون‌ها از نمک‌های کلسیم و منیزیم نامحلول تشکیل می‌شوند، بیشتر صابون‌ها به عنوان یک پسماند نامحلول هدر می‌روند. با این حال، با استفاده از یک سورفکتانت مصنوعی از این امر جلوگیری می‌شود. به عنوان مثال، در سورفکتانـت‌های آنیونی، گروه کربوکسیلات موجود در صابون توسط یک گروه سولفونات یا سولفات به عنوان جزء آب‌گریز جایگزین می‌شود. نمک‌های کلسیم و منیزیم مربوطه در مقایسه با نمک‌های کلسیم و منیزیم اسیدهای کربوکسیلیک در آب محلول‌تر هستند.
کاربرد سورفکتانت ها در بدن
بدن انسان برای اهداف مختلف انواع مختلف سورفکتانـت را در قسمت‌ها یا اندام‌های مختلف تولید می‌کند. سورفکتانـت ریوی به منظور تسهیل تنفس از طریق افزایش ظرفیت کلی ریه‌ها تولید می‌شود.در سندرم پریشانی تنفسی (RDS) جایگزینی سورفکتانـت به درمان بیماران کمک می‌کند تا با استفاده از اشکال دارویی سورفکتانـت‌ها تنفس طبیعی داشته باشند.یک نمونه از سورفکتانـت‌های دارویی ریوی (Survanta (Beractant یا شکل عمومی آن Beraksurf است که به ترتیب توسط Abbvie و Tekzima تولید شده‌اند.
فروش سورفکتانت ها
شرکت پیشگامان شیمی آمادگی دارد ضمن دریافت سفارش شما مشتریان عزیز، محصول مورد نیاز شما را با بهترین قیمت و کیفیت تأمین کرده و در اسرع وقت به وسیله سیستم حمل‌ونقل مطمئن به شهرهای مختلف ارسال نماید.
سوالات متداول
سورفکتانت برای چیست
کارکردهای اصلی سورفکتانت به شرح زیر است: (1) کاهش کشش سطحی در فصل مشترک هوا-مایع (2) تعامل و کشتن بعدی پاتوژن ها یا جلوگیری از انتشار آنها، و (3) تعدیل پاسخ های ایمنی
سورفکتانت ها معمولا در کجا و برای چه منظوری استفاده می شوند؟
سورفکتانت ها نقش مهمی به عنوان پخش کننده، امولسیون کننده، تمیز کننده، مرطوب کننده، کف کننده و عوامل ضد کف در بسیاری از کاربردها و محصولات عملی ایفا می کنند، از جمله: رنگ ها، چسب های امولسیونی، جوهرها، بیوسیدها (عفونی کننده ها)، شامپوها، خمیردندان ها، اطفاء حریق (فوم ها) مواد شوینده، حشره کش ها، جوهر زدایی از بازیافت ها
سورفکتانت با گیاهان چه می کند؟
سورفکتانتها به چسبیدن ماده شیمیایی به گیاه کمک میکنند و به کوتیکول مومی نفوذ میکنند تا گیاه بتواند مواد شیمیایی را جذب کند و اثربخشی محصول را افزایش دهد. قرار نیست سورفکتانت ها به تنهایی مورد استفاده قرار گیرند، زیرا اغلب به خودی خود تأثیری بر گیاهان ندارند.
فرق دترجنت و سورفکتانت
دترجنت یک سورفکتانت یا مخلوطی از سورفکتانت ها با خاصیت پاک کنندگی در محلول های رقیق است. با این حال، به طور معمول، مواد شوینده به معنای ترکیبات پاک کننده مصنوعی در مقابل صابون (نمکی از اسید چرب طبیعی) استفاده می شود، حتی اگر صابون نیز به معنای واقعی یک شوینده است.
سورفکتانت در آرایشی بهداشتی
در لوازم آرایشی، سورفکتانت ها برای پاکسازی، کف کردن، غلیظ کننده، امولسیون کننده، حل شدن، افزایش نفوذ، اثرات ضد میکروبی و سایر اثرات ویژه استفاده می شود. خاصیت کلیدی مولکول های سورفکتانت که آنها را به مواد آرایشی مفید تبدیل می کند، سازگاری آنها با آب و روغن است. سورفکتانت های معمولی از انواع آنیونی، کاتیونی، آمفوتریک و غیریونی در سیستم های آرایشی استفاده می شود.
سورفکتانت برای پوست
کدام سورفکتانت برای پوست مفید است؟
دسیل گلوکزید از نظر کف در بین هر پنج سورفکتانت طبیعی بهترین است، زیرا کفی غنی و متراکم ایجاد می کند.
سورفکتانت در صنعت نفت
افزودن سورفکتانت می تواند کشش سطحی بین روغن و آب را کاهش دهد، امولسیون شدن را تقویت کند، حلالیت روغن و آب را کاهش دهد، جذب نفت خام را افزایش دهد و ویسکوزیته نفت خام را کاهش دهد. به طور کلی، سورفکتانت انتخاب شده توسط نفت خام بسیار افزایش می یابد.
سورفکتانت ها در صنعت چگونه استفاده می شوند؟
سورفکتانت ها به عنوان مواد شوینده و پاک کننده برای تهیه و تولید منسوجاتی مانند ابریشم و پشم عمل می کنند. آنها همچنین وظایف خاصی را در تهیه الیاف و نخ ها انجام می دهند، به عنوان مثال به عنوان مواد صاف کننده، آنتی استاتیک و چسب.
سورفکتانت ها در سوخت چیست؟
سورفکتانت ها در سوخت های هیدروکربنی به عنوان پالایشگاه وجود دارند. باقیمانده ها (یعنی نفتنات ها، سولفونات ها) و به عنوان مواد افزودنی. و بازدارنده ها (بازدارنده های خوردگی، بازدارنده های ضد یخ، بهبود دهنده های احتراق و غیره) برای بهبود عملکرد سوخت
سورفکتانت در گل حفاری
سورفکتانت ها به طور فزاینده ای در کاربردهای متنوعی در حال گسترش برای سیالات حفاری استفاده می شوند. در سیالات حفاری مبتنی بر نفت، شناخته شده ترین کاربردهای سورفکتانت ها به عنوان امولسیفایر و مرطوب کننده است.
سورفکتانت در کشاورزی
همه ما از یکی از مهم ترین نقش هایی که سورفکتانت ها در کشاورزی ایفا می کنند آگاه هستیم: کاهش کشش سطحی به طوری که مایع بهتر بتواند به سطح نفوذ کند. افزودن آنها به فرمولاسیون گیاهی باعث بهبود راندمان شده و به صرفه جویی در آب مصرفی برای آبیاری کمک می کند، زیرا میزان روان بودن آب را کاهش می دهد.
سورفکتانت در آفت کش ها چه می کند؟
سورفکتانت ها عملکرد کاربردهای آفت کش را با شکستن کشش سطحی قطرات اسپری بهبود می بخشند. راه دیگر برای توضیح اثرات سورفکتانت ها این است که آنها باعث صاف شدن قطرات آب می شوند و به طور یکنواخت در سطح برگ پخش می شوند و منجر به پوشش ثابت تر برگ ها و ساقه ها می شود.
تفاوت سورفکتانت و امولسیفایر
سورفکتانت ها در سطح مشترک بین روغن و آب جذب می شوند و در نتیجه کشش سطحی را کاهش می دهند. امولسیفایر یک سورفکتانت است که امولسیون ها را تثبیت می کند. امولسیفایرها قطرات داخل یک امولسیون را می پوشانند و از به هم پیوستن یا ادغام شدن آنها جلوگیری می کنند.
کاربرد سورفکتانت در داروسازی
نقش سورفکتانت ها: سورفکتانت ها نقش بسزایی در تهیه سیستم های مختلف دارورسانی دارند. برای تهیه ترکیباتی که کاملاً در محیط آبی محلول نیستند، از سورفکتانت ها یا حلال های قابل تحمل دارویی به طور کلاسیک برای افزایش حلالیت استفاده می شود.
رابطه بین سورفکتانت و کشش سطحی چیست؟
سورفکتانتها در کاهش کشش سطحی با تغییر ترکیب مولکولی سطح مایعات عالی هستند، اما همچنین می‌توانند ترکیب سطوحی را که به چسب یا رنگ نیاز دارند تا با آنها پیوند قوی داشته باشند، تغییر دهند و نلغزند یا باعث ناهماهنگی‌هایی شوند که به استحکام باند آسیب می‌زند.
سورفکتانت ها چگونه کشش سطحی را کاهش می دهند؟
سورفکتانت با جذب در سطح مشترک مایع و گاز کشش سطحی آب را کاهش می دهد. آنها همچنین کشش سطحی بین روغن و آب را با جذب در سطح مشترک مایع و مایع کاهش می دهند.
سورفکتانت های آمفوتری
ترکیبات فعال سطحی با هر دو خاصیت اسیدی و قلیایی به عنوان سورفکتانت آمفوتریک شناخته می شوند. سورفکتانت های آمفوتریک شامل دو گروه اصلی یعنی بتائین ها و سورفکتانت های آمفوتریک واقعی بر پایه آلکیل ایمیدازولین های چرب می باشند. نمونه هایی از سورفکتانت های آمفوتریک چیست؟
سورفکتانت های آمفوتریک اصلی عبارتند از: آلکیل آمیدو پروپیل آمین N-اکسید (APAO)، آلکیل دی متیل آمین N-اکسید (AO)، آلکیل بتائین (Bt) و آلکیل آمیدو پروپیل بتائین (APB). کوکامیدو پروپیل بتائین، کوکو آمفو استات و کوکو آمفو دی استات نیز برخی از سورفکتانت های آمفوتریک رایج هستند.
