مواد نگهدارنده کنسرو
این روزها به خاطر حساسیتها در مورد استفاده از ماده های غذایی سؤالی که برای بیش تر مردم و در بیش تر سایتها مطرح میشود این است که آیا در کنسروها مواد نگهدارند وجود دارد یا خیر، درباره همین مسئله برای رسیدن به پاسخی درست و صحیح این مقاله را تهیه کردهایم تا به جواب این که مواد نگهدارنده کنسرو وجود دارند یا خیر برسیم. با ما همراه باشید
بیش تر مردم علاقه ای به خوردن غذاهای کنسروی ندارند و از خوردن غذاهای کنسروی دوری می کنند، چرا که بر این باور هستند که چنین ماده های غذایی دارای ماده های نگهدارنده مصنوعی مختلف هستند و بسیاری از این ماده های افزودنی برای سلامتی زیان بار و خطرناک است. پروسه و روند نگهداری محصولاتی که به طور کنسرو تهیه می شوند در کارخانه های تولید کنسرو از اضافه کردن مواد نگهدارنده کنسرو تهیه نمی شود بلکه از راه های مخصوصی برای پردازش گرمایی کنسرو استفاده می کنند که در حالت معمول این پردازش گرمایی در دماهایی نزدیک 115 الی 130 درجه سانتی گراد انجام می پذیرد. این روند باعث از بین رفتن همه میکرو ارگانیسمهای مضر و زیان آور می شود که در غیر این صورت می تواند باعث خراب شدن به موقع غذا شود.
کنسرو کردن یک روش دیرینه و قدیمی
در طول تاریخ همیشه انسان ها سعی می کردند روشی برای تازه و سالم نگه داشتن ماده های غذایی فاسد شدنی پیدا کنند.تا ابتدای شروع قرن نوزدهم تنها روشی که برای تازه نگه داشتن این غذاها وجود داشت روش های خشک کردن، نمک و ترشی کردن ماده های غذایی بود، اما درست است که این روشها باعث حفظ و نگهداری ماده های غذایی می شدند، اما در عین حال روی مزه، ساختار و بافت ماده های غذایی و ارزش غذایی آن ها تاثیر میگذاشتند.
اگرچه زمانی که سرآشپز فرانسوی، نیکولاس اپرت، تکنیک انقلابی و جدید تولید بطری را ایجاد کرد تمامی این روش های دستخوش تغییرات شدند، این آشپز فرانسوی فهمید که با قرار دادن ماده غذایی داخل یک بطری بسته و مهر و موم شده و بعد از آن جوشاندن این ماده های غذایی می توان آن ها را تا مدت نامحدودی در همان شرایط اولیه حفظ و نگهداری کرد. بعد از منتشر شدن اولیه این روش آشپز فرانسوی دیگران نیز شروع به استفاده از روش ایجادی اپرت کردند تنها با این تفاوت که به جای بطری از قوطی های حلبی استفاده می کردند.
چگونگی ساخت ماده های غذایی کنسرو شده
برای اینکه این سوال را جواب دهیم بهتر است شما را به طور کامل با نحوه آماده کردن و بسته بندی کردن غذاهای کنسروی و آماده آشنا کنیم. زمانی که یک ماده غذایی را در معرض پردازش گرمایشی قرار می دهند، در شرایط خلأ در قوطی کنسرو بسته بندی و مهر و موم می شود و داخل قوطی کنسرو با یک لایه محافظتی می پوشانند که این کار باعث می شود محتوای داخلی قوطی کنسرو بدون اضافه کردن مواد نگهدارنده کنسرو یا ماده های افزودنی دیگر برای مدت زمان طولانی سالم و دست نخورده باقی بماند. این پروسه کنسرو سازی، باعث می شود غذا تا چند سال متوالی در دمای اتاق سالم و صحیح باقی بماند به طوری که تاثیر مهمی روی کیفیت غذای داخل کنسرو ایجاد نشود و کیفیت اولیه مواد داخلی کنسرو برای سال های نسبتا طولانی حفظ شود.
مواد نگهدارنده چیست؟
به روش ها و موادی که باعث می شود یک نوع ماده غذایی خاص تا مدت زمان بیشتری حفظ شده و طول عمر بیشتری داشته باشد و به وسیله عوامل خارجی یا فاکتورهایی مانند فاکتوری یا کپک فاسد نشوند مواد نگهدارنده می گویند. برای اینکه یک ماده غذایی را تا مدت زمان طولانی تری نگهداری کنیم روش های متنوع سنتی و صنعتی زیادی وجود دارد. برای مثال در روش های سنتی ماده غذایی مورد نظر را خشک می کنند یا آن را در آب نمک نگه می دارند و یا آن را به صورت ترشی نگه داشته یا آن را در معرض حرارت بالایی قرار می دهند.
در غذاهایی که در کارخانه تولید می شود نیز از روش های حرارت دهی زیاد به ماده های غذایی استفاده می شود، اما ممکن است در بعضی از ماده های غذایی از مواد نگهدارنده شیمیایی برای ماندگاری بالا استفاده می کنند برای مثال در بیش تر آبمیوه های تولید شده در کارخانه ها مقداری از مواد نگهدارنده استفاده می شود، در مورد این که این ماده ها می توانند خطرناک باشند یا نه بحث های زیادی انجام شده است اما بیشتر آن ها هنوز به صورت قطعی ثابت نشده است و احتمال می رود این ماده ها برای بیشتر مردم بی ضرر و ایمن باشند.
آیا در کنسروها مواد نگهدارنده وجود دارد؟
افرادی که در این حیطه فعالیت می کنند و اهل فن هستند از این واقعیت باخبر هستند که هنگامی که ماده غذایی در داخل قوطی کنسرو قرار می گیرد به علت روند حرارتی پخته که تحت آن قرار می گیرند تمامی میکروارگانیسم های آن از بین رفته و کاملا استریل می شوند و به علت این که بسته بندی کنسروها به نوعی است که امکان وارد شدن هرگونه عامل خارجی مانند میکروب ها به داخل آن وجود ندارد و این احتمال به صفر می رسد به همین خاطر برای بالا بردن ماندگاری و عمر مفید ماده های غذایی کنسرو شده دیگر احتیاجی به مواد نگهدارنده کنسرو و انواع آن نیست. به همین علت تمامی کنسروها دارای پروانه بهداشت ساخت از سازمان غذا و دارو هستند و با نظارت مسئول فنی تولید و عرضه می شود و ترکیب و فرمول آن ها در موقع گرفتن پروانه مورد بررسی قرار می گیرد می توان گفت کنسروها هرگونه مواد نگهدارنده شیمیایی را ندارند.
با این وجود در مقیاس صنعتی برای نگهداری طولانی مدت تر بمحصولات کنسروی معمولاً از سه نوع نگهدارنده شیمیایی مانند: بنزوات ها (مثل بنزوات سدیم)، نیتریت ها (مانند نیتریت سدیم)، سولفیت ها(مثل متابی سولفیت سدیم) استفاده می کنند.
کنسرو کردن چطور بر روی ماده های مغذی اثر می گذارد؟
بیشتر افراد تصور می کنند ماده های غذایی کنسرو شده در مقایسه با غذاهای تازه یا یخ زده از ویتامین و ماده های مغذی کمی برخوردار هستند، اما تحقیقات حاکی از آن است که این نظر نمی تواند همیشه درست باشد، در اصل کنسرو می تواند بیشتر ماده های مغذی غذایی را حفظ کند برای مثال پروتئین ها، کربوهیدرات ها و چربی ها در پروسه کنسرو سازی به طور کامل حفظ می شوند همچنین بیش تر ماده های معدنی و ویتامین های از نوع محلول در چربی مانند ویتامین های A، D،E، و K نیز در این پروسه حفظ می شوند. فقط ممکن است مقداری از ویتامین های C و B در این پروسه آسیب ببینند دلیل آن هم روند حرارتی بالا در ساخت کنسرو است.
یک نظر در “مواد نگهدارنده کنسرو”
همش حرف الکی هست من ۴ سال در یک کارخانه تولید کنسرو غیر گوشتی کار کردم ودر تمام مدت تولید از ماده نگهدارنده در سس محصولاتشان استفاده میکردند نحوه اضافه کردنش هم این بود که با یک وزن مشخص برای ۶۰۰ لیتر سس بهش اضافه میکردن