رزین چیست؟ انواع رزین ها

رزین چیست؟

رزین ها معمولاً مواد چسبناک طبیعی یا مصنوعی هستند که طی فرآیند اتصال زنجیره‌های پلیمری به پلیمرهای سخت و محکم تبدیل می‌شوند.انواع رزین‌ها معمولاً در طبیعت وجود دارند اما امروز به صورت مصنوعی نیز ساخته می‌شوند و برخی از رزین‌های مصنوعی دارای خواص مشابه با رزین‌های مصنوعی هستند اما بسیاری از آن ها نیز خواص متفاوتی دارند. معمولاً در الکل حل می‌شوند اما در آب قابلیت انحلال ندارند.رزین‌های مصنوعی معمولاً دارای چندین گروه هستند که یک گروه رزین‌هایی هستند که از طریق استری‌شدن ترکیبات آلی تولید می‌شوند.

در این مقاله به 12 نوع رزین، خصوصیات و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم:

1- انواع رزین های پلی‌استری

رزین‌های پلی‌استر از واکنش اسیدهای آلی با دو اتم هیدروژن قابل تعویض (دی بیسیک) و الکل‌های پلی‌هیدریک تشکیل می‌شوند.بسیار انعطاف‌پذیر هستند و در برابر گرما، مواد شیمیایی و شعله مقاومت بسیار خوبی دارند. آن‌ها نیاز به هزینه کمی دارند. عموماً برای ساخت و ساز، لمینیت، جایگزین پرکننده‌ها (بتونه‌ها)، چوب‌های ماهی‌گیری، اجزای هواپیما و کشتی، روکش‌ها، لوازم جانبی تزئینی و بطری ها استفاده می شوند.

2- رزین های فنولی

این رزین ها نوعی رزین گرماسخت یا ترموست هستند. رزین‌های فنولی رزین‌های سخت و مقاوم در برابر حرارت و ضربه هستند و در برابر خوردگی شیمیایی و نفوذ رطوبت مقاومت بالایی دارند. به راحتی ماشین‌کاری می‌شوند. برای لنت ترمز، قطعات الکتریکی، لمینت، چسب مخصوص سیمان و قالب مورد استفاده قرار می‌گیرند.

3- رزین های آلکیدی

رزین‌های پلی‌استری گرمانرم (ترموپلاستیک) هستند که با گرم‌کردن الکل‌های پلی‌هیدریک و اسیدهای با چند اتم هیدروژن قابل تعویض (پلی‌بیسیک) ایجاد می‌شوند. آن‌ها از خواص الکتریکی و حرارتی عالی و مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی برخوردار هستند.ارزان‌قیمت بوده و برای عایق الکتریکی، قطعات الکترونیکی، پرکننده بتونه و رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرند.

4- انواع رزین های پلی کربناتی

ترموپلاستیک‌هایی هستند که به‌طور کلی از بیسفنول-آ و فسژن تولید می‌شوند. آن‌ها از ضریب انکسار بالا، پایداری الکتریکی و حرارتی، مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و مقاومت در برابر تصفیه برخوردار هستند. آن‌ها برای جایگزینی فلزات، کلاه ایمنی، لنزها، قطعات الکتریکی، فیلم عکاسی و عایق‌ها استفاده می‌شوند.

5- رزین های پلی آمیدی

رزین های پلی آمید حاوی یک گروه آمید به عنوان یک بخش تکرار شونده در زنجیره های مولکولی آن‌ها است. به راحتی قالب‌گیری می‌شوند، قوی، مقاوم و سبک‌وزن هستند. ضریب اصطکاک کمی دارند و در برابر سایش و مواد شیمیایی مقاوم هستند. برای یاتاقان‌ها، الیاف، چرخ‌دنده‌ها، تایر، باند نگه‌دارنده، بسته‌بندی و بطری‌ها از این رزین‌ها استفاده می‌شود.

6- رزین‌های پلی‌اورتانی

رزین‌های پلی‌اورتان کوپلیمرهایی هستند که از اجزای پلی-اﹸل و ایزوسیانات تشکیل شده‌اند. هنگام ترکیب با سایر رزین‌ها بسیار انطباق‌پذیر هستند و از قابلیت ارتجاعی و چسبندگی بالایی برخوردار هستند. رزین‌های پلی‌اورتان همچنین تعادل خوبی از نظر کشش و سختی دارند. برای عایق، الاستومرها، چسب‌ها و آسترهای لباس استفاده می‌شوند.

7- رزین‌های سیلیکونی

رزین‌های سیلیکونی قبلاً با سدیم‌سیلیکات و کلروسیلان‌های مختلف ایجاد می‌شدند، اما اکنون آن‌ها با تترا-اتوکسی سیلان با واکنش‌پذیری کمتر یا اتیل‌پلی‌سیلیکات و چندین دی‌سیلوکسان تشکیل می‌شوند.از پایداری حرارتی و اکسیداتیو خوبی برخوردار بوده، انعطاف‌پذیر و آب‌گریز هستند. رزین‌های سیلیکونی به دلیل ساختار شبکه سه‌بعدی، رشته‌های سختی را تشکیل می‌دهند. برای:

• لاستیک
• لمینیت‌ها
• رزین‌های کپسوله‌شده و دفومرها (ضدکف‌ها) استفاده می‌شوند.

8- رزین‌های اپوکسی

به آن‌ها پلی‌اپوکسیدها نیز می‌گویند، نوعی از پری‌پلیمرهای واکنش‌پذیر و پلیمرهایی هستند که شامل گروه‌های اپوکسید می‌باشند. از مقاومت شیمیایی، مقاومت گرمایی و خواص چسبندگی بسیار خوبی برخوردار هستند.

برای:

• لمینت‌ها
• چسب‌ها
• کفپوش‌ها
• روکش‌ها
• پروانه‌ها (کشتی، هواپیما و…) و روکش‌های سطحی استفاده می‌شوند.

9- رزین‌های پلی‌اتیلنی

رایج‌ترین انواع رزین هستند که سالانه بالغ بر 100 میلیون تن تولید می‌شوند. از مقاومت شیمیایی، مقاومت رطوبتی و انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار هستند.

برای:

• بسته‌بندی
• لمینت‌ها
• ظروف
• عایق کابل
• روکش
• اسباب‌بازی
• قالب
• لنت و لوله استفاده می‌شوند.

10- رزین‌های اکریلیکی

رزین‌های آکریلیک مربوط به مواد پلاستیکی ترموپلاست یا ترموست هستند که از اسید اکریلیک، اسید متاکریلیک یا سایر ترکیبات مرتبط ایجاد می‌شوند. با استحکام کششی خوبی شناخته می‌شوند. رزین‌های اکریلیک در برابر ضربه و اشعه ماوراء بنفش مقاوم هستند.

از آن‌ها برای:

• تابلوهای ساختمانی و تزئینی
• چسب
• الاستومر و روکش استفاده می‌شود.

11- رزین‌های پلی‌استایرنی

پلیمرهای هیدروکربنی معطر هستند که از مونومر استایرن ساخته شده‌اند. دارای مقاومت بسیار خوبی در برابر اسیدها، قلیاها و نمک‌ها هستند، ارزان‌قیمت بوده و تولید آن‌ها بسیار آسان است. رزین‌های پلی‌استایرن همچنین انعطاف‌پذیری خوبی دارند.

برای:

• عایق‌کاری
• لوله‌ها
• فوم‌ها
• برج‌های خنک‌کننده
• لاستیک
• ابزارهای خودرو و داشبورد استفاده می‌شوند.

12- رزین‌های پلی‌پروپیلنی

رزین‌های پلی‌پروپیلن از انواع رزین پلیمری گرمانرم (ترموپلاست) هستند که حاوی BPA (بیسفنول A) نیست. بی‌رنگ و بی‌مزه هستند و دارای چگالی کم و مقاومت در برابر گرما هستند. می‌توانند استریل شوند، بنابراین اغلب می‌توانند با تجهیزات پزشکی استفاده شوند. رزین‌های پلی‌پروپیلن نیز از مقاومت شیمیایی خوبی برخوردار هستند. برای اسباب‌بازی‌ها، قطعات الکترونیکی، تولید لوله‌ها، الیاف و رشته‌ها و روکش‌ها استفاده می‌شوند.