ایزوتیازولین: مشخصات شیمی، بیولوژیکی و سمیت

ایزوتیازولین چیست؟

ترکیبات آلی حاوی حلقه‌های هتروسیکلیک پنج عضوی نقش مهمی در بسیاری از بخش‌های صنعتی ایفا می‌کنند. از جمله، ایزوتیازول (شکل زیر) و مشتقات آن در زمینه‌های مختلف کاربرد پیدا کرده‌اند، زیرا خواص بیولوژیکی مفیدی از جمله فعالیت‌های ضد میکروبی، ضد باکتریایی، ضد قارچی، ضد ویروسی، ضد سرطانی و ضد التهابی دارند. اثرات بیولوژیکی قابل توجه مشاهده شده برای ترکیبات حاوی ایزوتیازول، علاقه زیادی به این ساختار برای برنامه‌های مختلف ایجاد کرده است که منجر به معرفی موفقیت آمیز مشتقات مبتنی بر ایزوتیازول به بازار شده است.

در میان آنها، بیشترین استفاده برای کاربردهای صنعتی و واسطه‌های واکنشی، برای سنتز مواد آلی مختلف از جمله داروها و مواد شیمیایی کشاورزی، آنهایی هستند که بر پایه ایزوتیازولین-3-ون (ایزوتیازولینون- ایزوتیازولین) هستند. ایزوتیازولینون‌ها (Isothiazolinone) دارای رنگ سبز روشن هستند خود این ترکیب عملاً کاربردی ندارد اما مشتقات آن به طور گسترده‌ای به عنوان بایوساید و نگه‌دارنده ضد میکروبی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ایزوتیازولین‌هایی که بیشتر در کاربردهای تجاری یافت می‌شوند، به تنهایی یا به صورت ترکیبی، متیل ایزوتیازولینون (MI)، متیل کلرو ایزوتیازولینون (MCI)، بنزایزوتیازولینون (BIT)، اکتیل ایزوتیازولینون (OIT) و دی کلرواکتیل ایزوتیازولینون (DCOIT) هستند. جالب است بدانید که ایزوتیازولین‌ها معمولاً در محلول‌های حاوی آب استفاده می‌شوند. ایزوتیازولینون‌ محلول در آب است و دارای سمیت کم است. مخلوط ایزوتیازولون بیشتر به عنوان محصول نگه‌دارنده با نام تجاری Kathon معروف است.

خواص فیزیکی و شیمیایی ایزوتیازولین

ایزوتیازولین‌ها مشتقاتی از ترکیبات ایزوتیازول هستند که دارای یک حلقه پنج‌عضوی می‌باشند که در آن یک اتم نیتروژن در موقعیت 1 و یک اتم کربن در موقعیت 2 قرار دارد. این ترکیبات از نظر ساختاری و خواص شیمیایی منحصربه‌فردی برخوردار هستند. خواص فیزیکی و شیمیایی ایزوتیازولین‌ها به شرایط و ساختار مخصوص هر ترکیب وابسته است، اما به طور کلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خواص فیزیکی:

• ایزوتیازولین‌ها معمولاً به صورت جامد یا پودر در فرم خود دیده می‌شوند.
• برخی از ایزوتیازولین‌ها دارای رنگ و بوی خاصی هستند.
• در دماهای مختلف، ایزوتیازولین‌ها ممکن است به صورت مایع شوند.

خواص شیمیایی:

• ایزوتیازولین‌ها می‌توانند در واکنش‌های شیمیایی مختلف شرکت کنند و به عنوان ماده فعال در سنتز ترکیبات دیگر استفاده شوند.
• برخی از ایزوتیازولین‌ها می‌توانند واکنش‌پذیری خاصی داشته باشند که برای سنتز ترکیبات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• برخی از ایزوتیازولین‌ها فعالیت بیولوژیکی دارند و به عنوان داروها و کاتالیزورها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به طور کلی، ایزوتیازولین‌ها به عنوان گروهی از ترکیبات آلی دارای خواص متنوعی هستند که در زمینه‌های مختلفی از جمله شیمی آلی، داروسازی، و صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

عوارض جانبی ایزوتیازولین

استفاده از ایزوتیازولین‌ها ممکن است با عوارض جانبی مختلف همراه باشد، اما مهمترین عوارض جانبی ممکن شامل موارد زیر می‌شود:

1. حساسیت پوستی: مصرف برخی از ایزوتیازولین‌ها ممکن است باعث حساسیت پوستی مانند خارش، قرمزی، تحریک و سوزش پوست شود.
2. آلرژی: برخی از افراد ممکن است به ایزوتیازولین‌ها حساسیت داشته باشند که می‌تواند به واکنش‌های آلرژیک مانند آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید) منجر شود.
3. تحریک چشم: تماس با ایزوتیازولین‌ها ممکن است باعث تحریک چشم شود و به چشم‌ها آسیب برساند.
4. تنفس سختی: در برخی موارد، استنشاق ایزوتیازولین‌ها ممکن است منجر به تنفس سختی، آرامش بی‌دلیل، و ایجاد علائم آلرژیک شود.
5. آسیب به سیستم عصبی مرکزی: مصرف برخی از ایزوتیازولین‌ها می‌تواند به علائمی همچون سردرد، سرگیجه، و بیهوشی منجر شود.

همچنین، استفاده از ایزوتیازولین‌ها ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشد و عوارض جانبی بیشتری را به همراه داشته باشد.

کاربرد ایزوتیازولین

در صورت تماس ایزوتیازولین با میکروب‌ها، می‌تواند به سرعت رشد آن‌ها را مهار کند، بنابراین منجر به مرگ این میکروب‌ها می‌شود. ایزوتیازولینون‌ها دارای اثرات مهارکننده و بیوسیدی بر باکتری‌ها، قارچ‌ها و جلبک‌ها هستند و دارای مزایای بسیاری از جمله کارایی بالای کششی، تخریب خوب، ایمنی در کار، سازگاری خوب، تثبیت خوب، هزینه کم در کار است. در مواد اولیه صنعتی و در محصولاتی که دارای پایه آبی هستند، از رشد قارچ‌ها، باکتری‌ها و مخمرها جلوگیری می‌کند زیرا این محیط‌ها زمینه‌ی رشد باکتری‌ها را دارند.

ایزوتیازولین در صنعت رنگ

ایزوتیازولینون به عنوان مواد نگهدارنده در صنعت رنگ استفاده می‌شوند، جایی که آن‌ها برای محافظت از محصول در برابر حملات قارچی و کپک زدن عمل می‌کنند. این ترکیب بیشتر از همه به عنوان ماده نگهدارنده در رنگ‌های لاتکس کاربرد دارد. این مواد در رنگ، چسب، ترکیبات اتصال‌دهنده، مایعات برش‌دهنده و شوینده‌ها استفاده می‌شود. رنگ، چسب و شوینده‌ها محصولاتی هستند که هم برای استفاده حرفه‌ای و هم برای مصرف‌کننده به فروش می‌رسند.

ایزوتیازولین در محصولات آرایشی و بهداشتی

امروزه ایزوتیازولین در محصولات بسیاری مانند کرم ضد آفتاب، ضدعفونی‌کننده دست، شامپو، لوازم آرایشی، لوسیون و بسیاری دیگر از محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده دارای خصوصیاتی نیز می‌باشد که می‌توان به مؤثر بودن آن در غلظت‌های پایین، دست‌کاری آسان آن در قالب مایع، مقاوم بودن آن در ترکیبات آلی و معدنی و… اشاره کرد.

به طور کلی از این ماده در شوینده‌ها، صنایع آرایشی و بهداشتی، فلزکاری، چسب‌سازی و ضدعفونی‌سازی لوازم پزشکی مورد استفاده قرار می‌دگیرد. در کل هدف از استفاده‌ ایزوتیازولین و مشتقات آن این است که محصول را تا قبل از رسیدن به تاریخ انقضای آن سالم و فاقد هیچ‌گونه باکتری و میکروب نگه‌دارد.

نکته: بهتر است در سیستم‌های آب آشامیدنی از ایزوتیازولین‌ها استفاده نشود.

ایزوتیازولین به عنوان ماده نگهدارنده در چندین محصول تمیز کننده کاربرد دارد. محصولاتی مانند: مواد تمیز کننده سبز مانند مواد شوینده لباس، مایع ظرفشویی، پاک‌کننده‌های کرم، تمیز کننده‌های همه‌منظوره، پاک‌کننده‌های پنجره، پاک‌کننده‌های کف، اسپری‌های مخصوص میز، مواد پاک‌کننده لکه‌بر، مایع شستشو، اسپری‌های اتاق، خوشبوکننده‌های هوا، شامپوهای فرش و دستمال مرطوب. همچنین، اشاره به این نکته مهم است که این ماده غالباً همراه با بنزایزوتیازولینون، یک ماده نگهدارنده مصنوعی استفاده می‌شود.

داروسازی:

برخی از ایزوتیازولین‌ها به عنوان داروهای موثر در درمان بیماری‌های مختلف، از جمله عفونت‌های باکتریایی و ویروسی، عوارض التهابی و سایر بیماری‌ها به کار می‌روند. این ترکیبات به عنوان اصلی یا اجزایی از داروهای مختلف شناخته شده‌اند.

کاتالیزورها:

برخی از ایزوتیازولین‌ها به عنوان کاتالیزورها در واکنش‌های شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ترکیبات می‌توانند فرآیندهای شیمیایی را تسریع کنند و باعث افزایش کارایی واکنش‌ها شوند.

مواد نگهدارنده:

برخی از ایزوتیازولین‌ها به عنوان مواد نگهدارنده در محصولات مختلف استفاده می‌شوند، از جمله محصولات آرایشی و بهداشتی، رنگ‌ها، چسب‌ها و سایر محصولات صنایع شیمیایی.

مواد ضدعفونی‌کننده:

برخی از ایزوتیازولین‌ها به عنوان مواد ضدعفونی‌کننده در محصولات آرایشی، مواد شوینده، ضدعفونی‌کننده‌ها و سایر محصولات بهداشتی و بهداشتی استفاده می‌شوند.

سایر کاربردهای ایزوتیازولین

ایزوتیازولین علاوه بر استفاده در محصولات تمیزکننده، کاربردهای دیگری مانند جلوگیری از تشکیل باکتری‌ها، قارچ‌ها، کپک‌ها، گل مایع و جلبک‌ها را دارد. در کارخانه‌های کاغذ سازی، عملیات میادین نفتی، مایعات فلزکاری، سیستم‌های خنک‌سازی و تصفیه آب و مصالح ساختمانی مانند چسب، رنگ، رزین، امولسیون و محصولات چوبی استفاده می‌شود. همچنین، تقریباً در هر محصول مراقبت شخصی که فکرش را بکنید، از جمله کرم‌های پوشک، شامپوها، نرم‌کننده‌ها، شستشوی بدن، مرطوب‌کننده‌ها، ضد آفتاب‌ها، کرم اصلاح، مواد شوینده بهداشتی زنانه و ریمل مژه و ابرو استفاده می‌شود.

سخن پایانی:

جهت خرید ایزوتیازولین 14% به همراه آنالیز و قیمت مناسب با کارشناسان فروش شرکت پیشگامان شیمی در ارتباط باشید.