تولوئن (Toluene)

ارسال سفارش به سراسر کشور با سریع زمان

فروشنده 09124850508

تولوئن (Toluene) یک ترکیب شیمیایی است که بیشتر از آنچه فکر می‌کنیم از آن استفاده می‌کنیم.

تولوئن یک حلال بسیار خوب است زیرا برخلاف آب می‌تواند بسیاری از ترکیبات آلی را حل کند.

فهرست مطالب:

تولوئن (Toluene) چیست؟

این یک ترکیب شیمیایی مایع است که در ساخت بسیاری از محصولات تجاری از جمله رنگ و چسب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آیا تاکنون از رنگ و یا تینر رنگ استفاده کرده‌اید و بوی آن را استشمام نموده‌اید؟ آن بویی که احساس کرده‌اید تولوئن است.

این ماده بی‌رنگ و نامحلول در آب است که اگر بخار آن استنشاق شود، خطرناک است و باعث آسیب عصبی و مسمومیت می‌شود.

به همین دلیل، گاهی اوقات از آن به عنوان یک ماده مخدر استنشاقی مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد.

افرادی که به طور مکرر از رنگ‌ها و رقیق‌کننده‌ها (تینرها) استفاده می‌کنند، مانند افرادی که به طور حرفه‌ای با چنین کالاهایی کار می‌کنند، به منظور به حداقل رساندن استنشاق تولوئن از ماسک صورت استفاده می‌کنند.

با این وجود فراتر از کاربردهای آن، ساختار شیمیایی این ماده در نوع خود، جالب توجه است.

ویژگی‌های تولوئن (Toluene):

وزن مولکولی آن 92.14 گرم بر مول است.
ماده‌ای بی‌رنگ و قابل اشتعال است.
نقطه اشتعال آن 40 درجه فارنهایت می‌باشد.
به مقدار خیلی کم در آب حل می‌شود ولی به طور کلی جزء مواد نسبتاً نامحلول در آب است.
چگالی آن از آب کمتر است به همین دلیل روی آب شناور می‌ماند.
بخارات آن از هوا سنگین‌تر است.
دارای بوی شیرین، تند و بنزن مانند است و آستانه بوی آن 2.9 ppm است.
فشار بخار آن در دمای 25 درجه سانتی‌گراد 28.4 میلی‌متر جیوه و لگاریتم ضریب تقسیم اکتانول بر آب 2.69 است.
دارای نقطه جوش 231.1 و نقطه انجماد 139- درجه فارنهایت است.

منشأ و نحوه تولید:

تولوئن (Toluene) به طور طبیعی در نفت خام، دود ناشی از آتشفشان‌ها، دود ناشی از آتش‌سوزی‌های جنگلی، برخی از درختان کاج، گیاهان، ادویه‌ها و درخت تولو Tolu وجود دارد.

این ماده در فرآیند ساخت بنزین و سایر سوخت‌ها از نفت خام و در ساخت کک (Coke) از زغال‌سنگ به عنوان محصول جانبی تولید می‌شود.

جداسازی و تصفیه نهایی توسط هر یک از فرآیندهای تقطیر یا استخراج توسط حلال مورد استفاده برای آروماتیک‌های BTX (بنزن، تولوئن و ایزومرهای زایلین) انجام می‌شود.

نحوه تولید آزمایشگاهی:

این ماده به صورت صنعتی با هزینه کم تولید می‌شود.

بنزن در حضور اسید لوئیسی مثل آلومینویم کلرید با متیل کلرید واکنش داده و منجر به تولید تولوئن (Toluene) می‌شود.

C₆H₅H + CH₃Cl → C₆H₅CH₃ + HCl

چنین واکنش‌هایی توسط پلی‌متیلاسیون پیچیده و سخت است زیرا تولوئن نسبت به بنزن بیشتر مستعد آلکیله‌شدن است.

مترداف‌های تولوئن (Toluene):

متیل بنزن
تولوال
فنیل متان
مونومتیل بنزن
متاسید

ساختار و فرمول تولوئن (Toluene):

تولوئن، که به عنوان متیل بنزن نیز شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی آلی است.

به دلیل وجود اتم‌های کربن (C) در فرمول شیمیایی آن، C7H8 به این صورت طبقه‌بندی می‌شود.

ممکن است توجه داشته باشید که فرمول شیمیایی تولوئن (C7H8)، دارای هفت اتم کربن (C) و هشت اتم هیدروژن (H) است.

این امر مهم است زیرا به این معنی است که این ماده به عنوان یک هیدروکربن طبقه‌بندی می‌شود، یعنی ترکیبی که فقط حاوی اتم‌های کربن (C) و هیدروژن (H) است.

علاوه بر این، تولوئن یک ترکیب معطر (آروماتیک) محسوب می‌شود زیرا یک حلقه بنزن در ساختار شیمیایی آن وجود دارد.

هنگامی که شش اتم کربن (C) وجود داشته باشد، یک حلقه بنزن وجود دارد که با پیوندهای دوتایی متناوب به یکدیگر متصل می‌شوند و یک حلقه شش ضلعی ایجاد می‌کنند.

در مورد تولوئن، اتم‌های کربن در هر لبه شش‌ضلعی قرار دارند.

در نتیجه از آن جایی که تولوئن یک ترکیب هیدروکرنی و آروماتیک است، در گروه هیدروکربن‌های آروماتیک طبقه‌بندی می‌شود.

عاملی که باعث می‌شود به این ماده متیل بنزن گفته شود این است که مطابق شکل زیر یگ گروه متیل به بنزن متصل است.

کاربردهای عمومی تولوئن (Toluene):

تولوئن در بسیاری از محصولات تجاری و صنعتی کاربردهای بسیاری دارد.

اما کاربردهای رایج تولوئن در زمینه‌های مختلف شامل موارد زیر است:

تولوئن به صورت مخلوط با زایلن و بنزن، به بنزین برای بهبود درجه اکتان اضافه می‌شود.

از تولوئن همچنین برای تولید بنزن و به عنوان حلال در رنگ‌ها، تینرهای رنگ، روکش‌ها، لاک پاک‌کن‌ها، لاک‌های غلط‌گیر، رایحه‌های مصنوعی، چسب‌ها، جوهرها و مواد تمیز کننده استفاده می‌شود.

در تولید پلیمرهایی که برای ساخت نایلون، بطری پلاستیک نوشابه‌های گازدار و پلی‌اورتان‌ها، داروها، محصولات آرایشی ناخن و سنتز مواد شیمیایی آلی استفاده می‌شود.

استفاده در سنتز TNT یا تری نیترو تولوئن Trinitrotoluene، اسید بنزوئیک، بنزوئیل کلرید و تولوئن دی‌ایزوسیانات نیز از سایر کاربردهای این ماده است.