درخت زغال اخته گونه‌ای از گیاهان گلدار است که متعلق به خانواده درخت چوب Cornaceae است. منشأ این گونه در مناطق جنوب غربی آسیا و جنوب اروپا است. در آسیا در آذربایجان، ارمنستان، ایران، اسرائیل، جورجیا، سوریه، لبنان و ترکیه در حال رشد است.
این گونه در اصل یک درخت کوچک یا بوته برگ‌ریز بزرگ است و تا ارتفاع بین 5 متر تا 12 متر رشد می‌کند. دارای شاخه‌های قهوه‌ای تیره است، در حالی که شاخه‌های آن مایل به سبز است. برگها بر خلاف یکدیگر چیده شده و حدود 4 سانتی متر تا 10 سانتی متر طول و 2 سانتی‌متر تا 4 سانتی‌متر عرض دارند. شکل برگها از تخمی تا طویل متغیر است و در کل حاشیه‌ای دارد. درختان زغال اخته دارای گل‌های زرد کوچک با اندازه 5 تا 10 میلی‌متر هستند. هر گل دارای چهار گلبرگ کوچک زرد رنگ است. این گل‌ها در خوشه‌های 10 تا 25 گل در انتهای زمستان و در فاصله فوریه و مارس، خیلی قبل از ظاهر شدن برگها ظاهر می‌شوند. دارای میوه‌ای با رنگ قرمز است که حدود 2 سانتی‌متر طول و 1.5 سانتی‌متر عرض دارد. میوه آن عمدتاً برای تهیه مربا استفاده می‌شود.
مواد تشکیل‌دهنده زغال اخته و کاربردهای آن‌ها:
زغال اخته حاوی کربوهیدرات‌ها، ترکیبات فنلیک، اسیدهای آلی، ویتامین‌ها، و عناصر ماکرو و کمیاب است.
این ترکیبات قابض ،تونیک، ادرارآور، ضد التهابی و دارای فعالیت آنتی‌اکسید و متابولیسم را بهبود می‌بخشند.
طرز تهیه اسانس زغال اخته:
مواد اولیه را با تقطیر بخار جمع آوری کرده و پس از آن کار تقطیر با هگزان را جمع‌آوری می‌کند. بازده اسانس حاصل 0.03٪ می‌باشد. محلول در آب، محلول در روغن،محلول در آب و روغن می‌باشد.
کاربرد اسانس زغال اخته در صنایع غذایی:
قابل استفاده در طیف وسیعی از محصولات از جمله:
- آبنبات
- پاستیل میوه‌ای
- بیسکویت و کیک
- چای و نوشیدنی حاوی آب‌میوه
- نوشیدنی شیری و بستنی
- آدامس
- مواد غذایی دیگر
منابع:
- https://www.researchgate.net/publication/257551492_Constituent_composition_of_essential_oil_from_Cornus_mas_flowers
- https://elmaskincare.com/herbs/herbs_cornelian_cherry.htm
سیدی
