تترا متیل آمونیوم هیدروکسید (TMAOH یا TMAH) یک نمک آمونیوم نوع چهارم می‌باشد و دارای فرمول مولکولی N(CH3)4+ OH− است. TMAH معمولا به صورت محلول‌های غلیظی درون آب و اتانول وجود دارد. این ترکیب هم در حالت جامد و هم محلول بی‌رنگ است و رنگ مایل به زرد، ناشی از ناخالصی‌های همراه آن می‌باشد. TMAH تقریباً بدون بو می‌باشد در حالی که نمونه‌های موجود از آن به دلیل وجود ناخالصی رایج همراه آن یعنی تری‌متیل‌آمین، دارای بوی شدید شبیه به ماهی است. TMAH یک باز بسیار قوی می‌باشد.
امکان جدا سازی نمونه بدون آب TMAH وجود ندارد و فرم نسبتاً پایدار جامد آن به صورت پنج هیدراته است [N(CH3) 4OH · 5H2O].
TMAH معمولاً به صورت یک محلول آبی در غلظت‌های 2-25٪، و غلظت‌های پایین‌تر در متانول مشاهده می‌شود.
تولید تترا متیل آمونیوم هیدروکسید:
اولین‌بار توسط Ackermann و همکارانش شناسایی شد که طی واکنش جانشینی دوگانه تترا متیل آمونیوم کلرید و هیدروکسید پتاسیم در متانول است که در آن محصولات TMAH محلول، اما کلرید پتاسیم نامحلول است.
NMe4+Cl− + KOH → NMe4+ OH− + KCl
کاربردها:
- در صنایع نیمه‌هادی و فوتوالکتریک به عنوان یک توسعه‌دهنده یا یک عامل برای لایه‌برداری ناهمسانگرد سیلیکون استفاده می‌شود
- به عنوان حلال بازی در لاک نوری در فرآیند لیتوگرافی
- به عنوان سورفاکتانت در سنتز فروم فلوئید
- نقش مهار کننده در تجمع نانوذرات به هنگام سنتز نانو ذره
- این ماده در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی به عنوان یک عامل داروسازی مورد استفاده قرار گرفته است
- فن‌آوری کلیدی برای ساخت دستگاه‌های مختلف سیستم میکروالکترومکانیکی که عناصر مکانیکی، سنسورها، محرک‌ها و الکترونیک را در بستر سیلیکون مشترک ادغام می‌کنند.
سمیت:
یون تترامتیل آمونیوم بر روی اعصاب و سیستم سمپاتیک تأثیر می‌گذارد و باعث ایجاد مشکل در تنفس، فلج عضلانی و احتمالاً مرگ می‌شود. این ساختاری با استیل کولین، یک انتقال‌دهنده عصبی مهم است، مرتبط است. این شباهت ساختاری در مکانیسم سمیت آن منعکس شده است. گیرنده‌های استیل کولین نیکوتین به آن متصل شده و فعال می‌شوند. بنابراین تترا متیل آمونیوم به عنوان یک داروی محرک سمپاتیک طبقه‌بندی می‌شود. اثرات سمپاتیکی ممکن است در مرگ و میرهایی که در اثر قرار گرفتن در معرض تصادف صنعتی این ترکیب رخ داده‌اند، نقش داشته باشد، اگرچه “سوختگی‌های شیمیایی” ناشی از این ماده نیز شدید است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مسمومیت از طریق تماس پوست با محلول‌های غلیظ TMAH نیز رخ می‌دهد.
سیدی
